Jean-Pascal Salomez
Vrijheid in het Zijn: Een Nieuwe Koers
Er is een tijd geweest van strijd, van verzet, van een zoektocht naar een nieuwe wereldorde die rechtvaardiger en vrijer zou zijn. Die tijd heeft zijn sporen nagelaten, in gedachten, in woorden, in de muren van de ART-Galerie. Maar vrijheid is geen eindpunt, geen vastgelegde bestemming. Vrijheid is een koers die je vaart, een stroming die je leert begrijpen.
De binnenwateren roepen weer. De stilte van de ochtendmist, het kabbelende water, het ritme van een schip dat zich een weg baant door rivieren en kanalen – daar ligt nu de essentie van het bestaan. Niet langer tegen de stroom in, maar met het water mee, zonder verlies van autonomie.
De ART-Galerie was een tijdelijke autonome zone, een plek waar kunst en gedachten vrij mochten stromen, waar verzet en creatie elkaar vonden. Maar ware vrijheid ligt niet enkel in de breuklijnen van systemen, niet alleen in de confrontatie. Ware vrijheid ligt in de keuze om je eigen weg te gaan, zonder opgelegde last of dwang.
Er was een tijd om te bouwen, een tijd om te schreeuwen, een tijd om tegen de wind in te gaan. Nu is er een tijd om te varen, om het bestaan niet langer als strijd te zien, maar als een reis door het onbekende, met open ogen en een vrije geest.
Het water blijft stromen. En met het water beweegt de vrijheid verder, de horizon tegemoet.
Atavisme, Kunst en Vrijheid: De Oproep tot Innerlijke Revolutie
Atavistische instincten verwijzen naar oeroude gedragingen en neigingen die diep in ons DNA zijn verankerd, als echo’s van onze verre voorouders. Het zijn de primaire driften die, ondanks onze technologische vooruitgang en de opbouw van sociale structuren, nog steeds invloed hebben op de moderne mens. Denk aan de instinctieve vecht- of vluchtrespons, de drang om territorium te verdedigen, of de spontane aantrekkingskracht tot rituelen en symbolen die onze verbinding met het verleden weerspiegelen.
In de context van kunst, filosofie en verzet krijgen deze atavistische instincten een bijzondere betekenis. Ze vormen de basis voor de innerlijke revolutie, de drang om terug te keren naar een meer authentieke, zelfbewuste manier van leven. Dit is geen regressie naar een primitieve staat, maar een herontdekking van wat in ons leeft – wat ons maakt tot wie we werkelijk zijn, los van de ketenen van onderdrukking en vervreemding.
Kunst als Oeruiting van Vrijheid
Kunst is in wezen een atavistische uiting. De primitieve mens schiep kunst niet als decoratie, maar als noodzaak, als middel om de werkelijkheid te begrijpen en zijn plek erin te bevestigen. Evenzo is verzet tegen onderdrukking geen modern concept, maar een fundamenteel, atavistisch instinct – een roep uit het diepst van ons wezen om niet te buigen voor een kracht die ons tot niets reduceert.
Atavisme is dus geen terugkeer naar barbarij, zoals de heersende machten het graag framen, maar juist een herontdekking van onze ware aard, voorbij de sluier van geconditioneerde gehoorzaamheid. Het is een oproep tot herstel van onze oerkennis, de wijsheid die verscholen ligt in de vernietigde bibliotheken, in de vergeten tradities en in de woorden van degenen die door de geschiedenis heen tegen de stroom in zijn blijven denken, voelen en creëren.
De Bezoeker als Drager van de Ideologie: De ART-Galerie als Ruimte van Vrijheid
In de zoektocht naar vrijheid, chaos en creatie is de ART-Galerie meer dan een fysieke ruimte; het is een levend experiment waarin de ideologie van de Temporary Autonomous Zone (TAZ) niet alleen wordt gepresenteerd, maar actief wordt beleefd. Wat de ART-Galerie uniek maakt, is dat het niet de muren zijn die de ruimte definiëren, maar de mensen die er zich bevinden. Het zijn de bezoekers zelf die de TAZ-gedachte, een gedachte van verzet tegen de gevestigde orde, vormgeven. En dat is precies wat het bijzondere maakt.
De Kracht van de TAZ-Ideologie
De Temporary Autonomous Zone, geïntroduceerd door Hakim Bey, is een anarchistische filosofie die tijdelijke, autonome ruimtes beschrijft waar vrijheid, creativiteit en spontaniteit de ruimte krijgen om zich volledig te ontwikkelen. Het idee is simpel maar krachtig: een TAZ is een plek die ontsnapt aan de controle van gevestigde structuren, waar conventies en regels tijdelijk worden opgeheven, en waar nieuwe vormen van interactie en creatie kunnen ontstaan.
In de context van de ART-Galerie is deze vrijheid geen abstract concept, maar een praktijk die zich afspeelt in de interactie tussen de aanwezigen. De ruimte zelf krijgt pas betekenis door de manier waarop de bezoekers zich ermee verbinden. Het zijn zij die de TAZ in de galerie daadwerkelijk dragen en tot leven brengen, door hun bereidheid om buiten de gebaande paden te denken, te creëren en te experimenteren.
De Bezoeker: De Drager van Chaos en Creatie
Wat er niet verkeerd aan is, is het feit dat de TAZ-ideologie niet hoeft te worden opgelegd. Het is juist de vrijheid om te kiezen, om te ontdekken en te reageren op de chaos van het moment, die de kracht van een TAZ maakt. De TAZ is geen statisch concept, maar iets dat leeft door de mensen die het ervaren en de dynamiek die zij ermee creëren.
De ART-Galerie is een plek waar deze ideeën niet alleen worden gepresenteerd, maar worden gedeeld. De bezoekers worden niet alleen geconfronteerd met kunstwerken, maar met de mogelijkheid om de ruimte zelf te beïnvloeden. Elke handeling, elk gesprek, elke gedachte is onderdeel van de constructie van deze tijdelijke autonome zone. Het is de manier waarop bezoekers zich niet alleen als passieve toeschouwers, maar als actieve deelnemers opstellen, die de galerie tot een werkend, levend organisme maakt.
De Dialoog van Vrijheid en Chaos
De bezoekers van de ART-Galerie zijn zich misschien niet altijd bewust van de diepte van de TAZ-ideologie die ze belichamen, maar in de interactie met elkaar en de ruimte zelf wordt de ware essentie van de galerie duidelijk. De vrijheid die hier gecreëerd wordt, ontstaat uit de onderlinge dialoog tussen de deelnemers, waarin chaos en creatie hand in hand gaan. Geen van de regels die de samenleving vaak oplegt, geldt hier – de bezoekers zijn vrij om nieuwe vormen van interactie, kunst en ideeëngeneratie te ontdekken.
Dit is geen utopie die zich alleen in boeken of filosofische kringen afspeelt, maar een werkelijkheid die door de aanwezigen in de galerie wordt opgebouwd. Het is niet de bedoeling om een escape van de wereld te creëren, maar eerder om een ander perspectief te bieden – één waarin de kunst van het moment de vrijheid van het denken en handelen ondersteunt.
Waarom is er niets verkeerd aan?
Het lijkt misschien tegenstrijdig in een wereld die vaak wordt geregeerd door regels en verwachtingen, maar er is niets verkeerd aan de zoektocht naar vrijheid en zelfexpressie. In de ART-Galerie, zoals in elke TAZ, is er ruimte voor de verkenning van nieuwe vormen van kunst, ideeën en interactie. Er is ruimte voor chaos, voor het doorbreken van grenzen en voor de creatie van tijdelijke werelden waarin alles mogelijk is.
Wat er niet verkeerd aan is, is dat de TAZ ons uitnodigt om de conventies van onze samenleving los te laten, om onze beperkingen te overstijgen en ruimte te maken voor een ander soort werkelijkheid – een werkelijkheid die door onszelf wordt gecreëerd. En dat is precies wat de ART-Galerie belichaamt. Het is een ruimte die niet alleen kunst tentoonstelt, maar een open uitnodiging is voor de bezoekers om samen iets nieuws, iets anders te maken. Een tijdelijk eiland van vrijheid dat enkel bestaat zolang de bezoekers bereid zijn om het te beleven.
De ART-Galerie als Levend Organisme
De ART-Galerie is niet alleen een fysieke ruimte, maar een concept, een ervaring die pas echt tot leven komt door de mensen die de galerie betreden. Het is een TAZ in zijn puurste vorm, een zone van tijdelijke vrijheid, chaos en creatie die zich manifesteert in de dynamiek van de bezoekers. Door hun aanwezigheid, ideeën en reacties creëren zij samen de ruimte voor verandering, reflectie en verzet tegen gevestigde normen.
In de ART-Galerie, zoals in elke TAZ, is er niets verkeerd aan het verlangen naar vrijheid. Het is juist de essentie van wat het betekent om in vrijheid te leven, te denken en te creëren. En het is deze vrijheid die de ART-Galerie een plaats van betekenis maakt, zowel voor de bezoekers als voor de samenleving waarin het zich bevindt.
De Leer van Krishna: Handelen zonder Gehechtheid
In de Bhagavad Gita wordt de boodschap van Krishna duidelijk: werk zonder gehechtheid aan de resultaten. Dit is geen oproep tot passiviteit, maar juist een aanmoediging om actief en bewust te handelen, zonder de drang om controle uit te oefenen over het resultaat. Krishna leert Arjuna dat vrijheid ontstaat wanneer we handelen vanuit onze diepste overtuigingen en ons niet laten leiden door de uitkomst. Dit idee sluit naadloos aan bij de anarchistische filosofie, die stelt dat vrijheid niet bereikt kan worden door wetgeving of externe controle, maar door de bevrijding van de innerlijke verlangens naar macht en controle.
Vrijheid is niet simpelweg de afwezigheid van externe onderdrukking, maar de aanwezigheid van een innerlijke revolutie. Het is een bevrijding van alles wat niet werkelijk van ons is, van de rollen die ons door anderen opgelegd worden, van de ideeën die ons vastzetten in oude patronen. Vrijheid, in deze zin, is een persoonlijke en existentiële staat die ontstaat uit het kennen van onszelf en het durven handelen vanuit onze eigen waarheid.
Oerkennis en Verzet
De eeuwenoude tradities, filosofieën en spirituele stromingen uit India en haar omliggende regio’s bieden ons de sleutel tot het begrijpen van wat verloren is gegaan, en wat nog steeds leeft in ons collectieve bewustzijn. De bibliotheken van Nalanda en Takshashila, ooit centra van kennis, bevatten niet alleen religieuze waarheden, maar ook revolutionaire inzichten over vrijheid, zelfbestuur en verzet. Deze kennis werd niet gezien als een middel tot onderdrukking, maar als een pad naar de volledige bevrijding van het individu.
De ART-Galerie is slechts een kleine reflectie van dit grotere verzet, een microkosmos waarin de oeroude krachten van vrijheid en creatie zich manifesteren. Het is een levend bewijs van de kracht van de TAZ-ideologie en de alomtegenwoordigheid van atavistische verlangens naar autonomie en zelfexpressie. In deze ruimte kunnen we, zoals Arjuna, onze strijd voeren tegen de krachten van onderdrukking en ons onzelf willen worden.
Einde
